Anoreksiya Nervoza

“Belki büyümek istemiyorum, çocuk kalmak istiyorum, çocuk gibi sevilmek”

“Galiba ben de çocuklar gibi olmak istiyorum, tam o yaşlara dönüyorum”

Anoreksiya nervoza; aşırı ağırlık kaybı, vücut ağırlığı ve görünüm ile aşırı ilgilenme ve vücut imajının algılamasındaki bozukluklar olarak tanımlanır. Amerikan Psikiyatri Birliği (APA), ağırlığın yaşa ve boya göre olması gerekenin % 15 ve altında olmasını, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ise beden kitle indeksinin 17,5 ve altında olmasını anoreksiya nervoza tanısında kullanmaktadır. En geniş yaş aralığı 10-35 yaştır. Çoğunlukla kadınlarda görülmektedir, erkeklerde görülme sıklığı düşüktür. Klinik örneklerde erkek kadın oranı,1/10 dur. Orta ve üst sosyo-ekonomik grupta daha sık görülmektedir. Yapılan çalışmalar anoreksiya nervozanın oluşumunda genetik yapının da payı olduğunu göstermektedir. Geniş ölçüde bir aile çalışmasında anoreksiya hastalarının kız kardeşleri ve annelerinde hastalığın %4 oranında görüldüğü bildirilmektedir. Bu oran genel popülasyon için bildirilen değerlerin sekiz katıdır.

Anoreksiya nevroza da alışkanlıklar tamamen kilo kaybetmeye yöneliktir. Bu hastalar kilo almaktan ve yağlanmaktan aşırı korkmakta, şişmanlıktan tiksinmekte, mutsuzluk ve endişeye çok fazla kapılmaktadır. Beslenme hikayelerine baktığımızda karbonhidratlı besinleri terk eder, düşük kalori ve su içeriği yüksek besinleri tercih ederler. Bol meyve, hacmi fazla besinler, laksatif ve diüretikleri alırlar. Açlık ağrılarından bile zevk alırlar, 1 yıl içinde açlık duyuları da gitgide azalır ve kaybolur. Başlangıçta aç kalamazlar, isteyerek kusmaya başlarlar. Başkaları için güzel yemekler yapar ancak kendileri yemezler. Besinlerin kalori değerlerini çok iyi bilirler. Kendilerince doğru olduğuna inandıkları besinleri tüketir, yardım almayı reddederler.

Kilo aldıklarını fark ettiklerinde panik halindedirler. Bu yüzden beden ağırlığının yavaş yavaş düzeltilmesi sağlanmalıdır. Davranış değiştirme teknikleri ile normal yemek yeme alışkanlığının kazandırarak zayıflamaya çalışması engellenmelidir. Psikiyatrist ile iş birliği yaparak psikiyatrik semptomlarının düzeltilmesi, kendine güveninin sağlanması, fiziksel komplikasyonlarının ve hastalığın tekrarlanmasının önlenmesi sağlanabilir. %50 oranında tekrarlayabilir bir hastalık olduğu unutulmamalıdır.

Dyt. Gözde Şahin